به همت انتشارات سوره مهر
«آئینهای نمایشی زمستانی در ایران» منتشر شد
کتاب «آئینهای نمایشی زمستانی در ایران» تألیف ناهید جهازی از سوی انتشارات «سوره مهر» منتشر و روانه بازار شد.
به گزارش دریافتی ایران تئاتر کتاب«آئینهای نمایشی زمستانی در ایران» تألیف ناهید جهازی به تازگی از سوی انتشارات «سوره مهر» چاپ و منتشر شده است؛ کتابی برپایه کوشش مطالعاتی نگارنده خود که سعی دارد مخاطب را با آئینهای نمایشی میان اقوام ایرانی به ویژه در دورانی که مردم پیشه کشاورزی و دامداری داشتند، آشنا کند؛ هر چند که اکنون به غیر از مواردی انگشتشمار دیگر حتی ردپایی از این آئینهای نمایشی را در میان اقوام ایرانی نمیتوان یافت.
در پشت جلد این کتاب عبارتی به این شرح به چشم میخورد:« در جامعه روستایی سه فصل بهار، تابستان و پاییز پرکارترین فصول سال است. در این سه فصل دامداران دامهایشان را به چرا میبرند، باغداران میوه هایشان را میچینند و کشاورزان زمینهایشان را شخم میزنند . اما در زمستان همانطور که درختان استراحت میکنند و زمین منتظر بارش باران میماند، کشاورزان و دامداران نیز بیکار میمانند. به همین دلیل وقتشان را با شبنشینی و میهمانیهای دورهای، بازیها و سرگرمیهای فصلی و همین طور مراسم کوسهگردی میگذرانند.
ناهید جهازی؛ مؤلف این کتاب درباره چگونگی گردآوری مطالب آن گفت: مطالب این کتاب حاصل دستنویسها و فیشبرداریهایی است که من در فاصله سال 83 تا 85 در جریان تولید یک برنامه در رادیو فرهنگ آن را به انجام رساندم.
وی ادامه داد: مطالب این کتاب در دو بخش نظری یعنی توضیح پیرامون نمایش، آئینهای نمایشی در ایران و مواردی از این دست و آنچه که به عنوان سند به آئینهای نمایشی زمستانی در ایران مربوط میشود تقسیم شده و البته باید بگویم که اغلب این اسناد در مرکز فرهنگ مردم سازمان صدا و سیما موجود بوده و در دسترس من به عنوان شخصی که جزئی از یک گروه برنامهساز بودهام، قرار گرفته است.
جهازی با اشاره به اینکه دیگر به جز موارد معدودی اثری از این آئینها را حتی در میان اقوام بومی ایران نمیتوان یافت، گفت: دلیل اصلی این امر تغییر سبک زندگی مردم است، دلمشغولیهای مردم تغییر کرده و سر و کار آنها با رسانههای دیگری همچون تلویزیون و فضاهای اینترنتی و شبکههای اجتماعی افتاده است و دیگر جایی برای پرداختن به این آئینها که موجب همدلی و نزدیکی بیشتر میان یک قوم و جماعتی میشد.
مؤلف کتاب «آئینهای نمایشی زمستانی در ایران» تصریح کرد: البته در موارد معدود و انگشتشماری شخصاً با آئینهایی همچون «بارانخواهی » و «کوسه گردی» بودهام و به عنوان نمونه باید اشاره کنم که در قالب آئین کوسهگردی، مراسمی آئینی و نمایشی به انجام رسیده و طی آن پولی برای رفع حجات نیازمند مورد نظر جمع میشده است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در جریان گردآوری و تألیف این کتاب به تحقیقات میدانی هم روی آورده است یا نه، گفت: خیر، غالب مطالب این کتاب گردآوری از روی منابع کتابخانهای بوده است و البته به یک منبع اکتفا نکرده و غوری هم در سایر منابع موثق مشابه داشته ام و حتی عکس های مربوط به این آئین ها را نیز از همین طریق و یا به شکل معدود، جستجوی اینترنتی به دست آوردم.
جهازی تأکید کرد: از زمان آمادهسازی این کتاب و تحویل آن به ناشر تا چاپ و نشر آن که زمانی نسبتاً طولانی سپری شد، شخصاً به مواردی برخورد کرد و مطالب جدیدی را جُستم که میتوانست تکمیلکننده مطالب این کتاب باشد اما از آنجا که اصطلاحاً محتوای کتاب برای چاپ مورد تأیید قرار گرفته بود لذا قادر نبودم مطالب اضافی را به آن ضمیمه کنم؛ امیدوارم اگر این کتاب به چاپ دوم رسید، به افزودن الحاقات به این کتاب، آن را غنی سازم و یا مجموعه مطالب جدیدم از نظر حجم به حدی برسد که آن را در مجلد دوم به چاپ برسانم.
وی در پایان گفت: مطالب این کتاب اگرچه شاید قبلاً به شکل پراکنده در قالب مقالات و مکتوبات پژوهشی اشاره شده باشد اما این کتاب نخستین تلاشی است که تمامی این آئینها را با ذکر اسناد در یک مجلد گردهم میآورد؛ با این حال خوشحال میشوم اگر محقق و پژوهشگری باشد که بتواند در مورد موضوعات مشابه و یا مواردی که در آن کتاب به آن اشاره نشده است، نیز اثری بیافریند و آن را چاپ و منتشر کند.